Radon to gaz radioaktywny pochodzący z rozpadu uranu, naturalnie występujący w glebie i skałach.
Gdzie się Znajduje: Głównym źródłem tego gazu jest gleba (inne źródła mogą stanowić materiały budowlane, zwłaszcza te pochodzenia wulkanicznego, takie jak tuf lub granit oraz woda), z której wycieka i gromadzi się w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie staje się niebezpieczny.
Zagrożenia Dla Zdrowia: Po nagromadzeniu się radon może być wdychany i kontynuować rozpad radioaktywny w organizmie. Badania epidemiologiczne przeprowadzone przez WHO i AIRC naukowo ustaliły jego kancerogenną naturę, klasyfikując go jako drugą przyczynę raka płuc na świecie po dymie tytoniowym.
Co Zrobić, By Mieć Zdrową Budynek Odporną na Radon i Chronić Zdrowie?
- Zapobieganie Nagromadzeniu się Radonu: Radon ma tendencję do gromadzenia się w zamkniętych środowiskach, szczególnie podziemnych lub w bezpośrednim kontakcie z ziemią.
- Techniki Zapobiegania Wyciekowi: Najczęściej stosowane techniki mają na celu utrudnienie jego ucieczki z podłoża. Zazwyczaj polega to na przeprowadzeniu rurki w materiałach nieprzepuszczalnych dla gazu, w odpowiednim miejscu w fundamentach budynku, aby zapobiec dostawaniu się gazu, lub poprzez budowę przewiewnej przestrzeni lub stworzenie systemu wentylacji zdolnego do wyciągania radonu z podziemnych pomieszczeń, gdzie się gromadzi, celem rozproszenia go na zewnątrz.
- Instalacja Wentylatorów Radeowych: Wentylatory radeonowe z serii CA-RM ES i CA-RM RF ES mogą być instalowane wewnątrz budynków (w przypadku interwencji nieinwazyjnych) lub w rurach wylotowych na zewnątrz budynku, wykorzystując również obecność studni podziemnych.
- Monitorowanie Systemu: Kompletny zestaw elektroniczny pozwala na ciągłe monitorowanie poprawnego funkcjonowania systemu, programowanie konkretnych logik interwencji oraz szybkie sygnalizowanie wystąpienia ewentualnych problemów.
Czynniki Wpływające na Obecność Radonu
Oprócz obszaru geograficznego, obecność Radonu w budynkach zależy od:
- Typu Gleby: Na której stoi budynek. Radon jest więcej powszechny w obszarach o silnej obecności skał lawy lub w przepuszczalnych glebach.
- Parametrów Mikroklimatycznych: Które wpływają na cyrkulację powietrza. W otwartych miejscach Radon jest „rozcieńczany” przez prądy powietrza, co sprawia, że jest mało niebezpieczny dla zdrowia, natomiast w zamkniętych miejscach ma tendencję do skupiania się, łatwo osiągając szkodliwe stężenia.
- Technik Budowlanych: Radon jest czasami emitowany przez bardzo powszechne materiały budowlane, głównie wulkaniczny tuf; przenika przez szczeliny w podłogach w piwnicach i piwnicach, przez łączenia i systemy, a jego gromadzenie jest zatrzymywane przez obecność ścian i okładzin o wysokiej izolacji.
Jak Mierzyć Koncentrację Radonu i Nowe Prawodawstwo
Koncentracja Radonu mierzona jest w becquerelach na jednostkę objętości [Bq/m3], gdzie becquerel reprezentuje aktywność radionuklidu (jego radioaktywność), który ma 1 rozpad na sekundę (1 Bq odpowiada 1 rozpadowi na sekundę).
Recentne zatwierdzenie ustawy 101/2020, obowiązującej od 27 sierpnia, która przekształca Dyrektywę Europejską Euratom 2013/59/EU, czyni temat wreszcie istotnym także w naszym kraju.
Ustawa, ustalając standardy bezpieczeństwa mające na celu ochronę ludzi przed zagrożeniami wynikającymi z promieniowania jonizującego, ustanawia nowe, bardziej rygorystyczne limity dla średniej rocznej koncentracji aktywności radonu w powietrzu, jak podano poniżej:
- 300 Bq/m3 dla istniejących domów
- 200 Bq/m3 dla domów wybudowanych po 31 grudnia 2024 roku
- 300 Bq/m3 dla miejsca pracy
Te nowe limity, bardziej restrykcyjne niż wcześniej obowiązujące (500 Bq/m3), są połączone z obowiązkiem zmniejszenia w przypadku przekroczenia prawnych limitów i tylko wtedy, gdy takie interwencje są niewystarczające, istnieje możliwość działania na maksymalny czas pobytu dozwolony w pomieszczeniach.
Nowe prawo nakłada także obowiązek pomiaru koncentracji Radonu podczas remontów mających na celu poprawę efektywności energetycznej. Ogólnie uważa się, że wszystko to szybko doprowadzi do zapotrzebowania na urządzenia wentylacyjne zdolne do zapewnienia pełnej zgodności z nowym prawem.
Charakterystyka Techniczna
Dostępne modele:
- 8 modeli: w wersji przewodowej (CA-RM ES) i dachowej (CA-RM RF ES).
- Obudowy ze stali powlekanej proszkowo, sklejane z żywicami epoksydowymi odporne na wodę i światło, aby gwarantować doskonałe uszczelnienie na czas.
Obudowa:
- Uchwyt silnika z blachy ocynkowanej zintegrowany z prostownikami przepływu, z optymalną geometrią zapewniającą maksymalną wydajność wentylatorów, zmniejszając spadki ciśnienia i emisje hałasu spowodowane powstawaniem turbulencji.
Silniki:
- Niskie zużycie, elektronicznie sterowane silniki (EC bezszczotkowe), ta sama technologia stosowana w najnowocześniejszych samochodach elektrycznych, regulowana prędkość za pomocą sygnału 0-10 V i praktycznie bezobsługowa.
- Wentylatory odśrodkowe składające się z odwróconych łopatek odśrodkowych, zaprojektowane tak, aby zapewnić wysokie ciśnienia przy niskim zużyciu, co sprzyja ciągłej pracy produktów.
Panel sterowania zdalnego z połączeniem przewodowym i wyświetlaczem LCD:
- Przeznaczony do montażu na ścianie, wyposażony w drzwiczki z zamkiem, aby zapobiec nieodpowiednim zmianom w ustawieniach systemu. Urządzenie pozwala na:
- Samodzielne ustawienie dostarczonej wydajności do 2 wentylatorów przy instalacji.
- Kontrola zasilania
- Monitorowanie płynnego działania wentylatorów.
- Kontrola regularnego przepływu wyciąganego powietrza. W obecności przełącznika przepływu (dostarczanego jako opcja).
- Programowanie pracy podłączonych wentylatorów na zasadzie godzinowej i tygodniowej skali.
- Sygnalizowanie ewentualnych usterek systemu za pomocą ostrzeżenia dźwiękowego i wyświetlania kodów błędów.
- Urządzenie jest także zaprojektowane do podłączenia do zewnętrznych syren alarmowych.
Zalety Dla Użytkownika:
- Łagodzenie negatywnych skutków Radonu na zdrowie i zapewnienie komfortu życia.
- Wysoka wydajność (do 1210 m³/h, 1000 m³/h @ 200 Pa ciśnienia resztkowego), doskonale dostosowana do konkretnego zastosowania.
- Niskie zużycie energii – od 90 do 165 W, w zależności od modelu – odpowiednie do ciągłego użytku, dzięki elektronicznie sterowanym silnikom (EC, bezszczotkowym), które gwarantują szeroki zakres regulacji za pomocą zwykłego potencjometru lub używając jednostki sterującej (opcjonalnie), tak aby dostosować dostarczoną wydajność do rzeczywistych potrzeb w zakresie likwidacji radonu obecnego w dotyczących środowiskach, optymalizując zużycie i emisje hałasu.
- Stała poprawność efektu w czasie; w przeciwieństwie do innych rozwiązań, takich jak izolacyjne rurki, które mogą zmieniać swoją skuteczność w ciągu lat, tracąc elastyczność i stając się podatne na pękanie w wyniku możliwego osiadania budynku lub gruntu, właściwie zaprojektowany i monitorowany system wentylacyjny gwarantuje stałą skuteczność.
- Gwarancja skutecznej pracy w czasie. Obecność, w jednostce kontrolnej SICURBOX (oferowanej opcjonalnie), zintegrowanej diagnostyki, która sygnalizuje wszelkie usterki systemu (np. zatrzymanie wentylatorów), eliminuje ryzyko utraty niezbędnej akcji łagodzącej stężenia radonu.
Zalety Dla Instalatora:
- Łatwość instalacji (dzięki opcjonalnemu studzienkowi, już przygotowanemu do umieszczenia modeli rurkowych) i regulacji, dzięki jednostce sterującej (opcjonalnie) zaprojektowanej do zdalnego umieszczenia w łatwo dostępnym pomieszczeniu, która umożliwia początkową regulację świadczonej usługi oraz tygodniowe programowanie trybu pracy produktów niewolniczych (użyteczne, na przykład w przypadku pomieszczeń okresowo niezajmowanych, w celu zoptymalizowania zużycia energii).
- Wysoka wytrzymałość, zapewniona przez konstrukcję całkowicie ze stali i przez silniki EC, typu zewnętrznego wirnika i z łożyskami kulkowymi, które gwarantują praktycznie „bezobsługową” pracę.
- Wielka elastyczność instalacyjna, zapewniona przez liczne dostępne modele, w wersjach rurkowych i dachowych, które oferują szeroki zakres przepływów, aby sprostać różnym potrzebom aplikacyjnym, oraz przez kompletny zakres akcesoriów. Możliwość połączenia dwóch urządzeń, zamontowanych szeregowo, niezależnie regulowanych od siebie i sterowanych tą samą jednostką sterującą, dodatkowo zwiększa zakres możliwych zastosowań, oferując niezbędny nadmiar ciśnienia w przypadku systemów charakteryzujących się dużymi spadkami ciśnienia.
- Wysoka szczelność wodna: IP45 dla wersji dachowej, certyfikowana przez stronę trzecią IPX7 (wodoszczelne zanurzenie) dla modeli rurkowych; ta cecha sprawia, że są one odpowiednie do instalacji w studniach podziemnych narażonych na ryzyko zalania.